Wekenlang gaat het goed. Ik onderneem van alles, en heb veel energie. Af en toe ben ik moe, maar ja, dat is iedereen wel eens. Als oplossing voor de moeheid neem ik mij vaag voor om wat meer ritme in te bouwen, nu het zomertijd is kan ik wel een uurtje eerder opstaan. Ongemerkt nemen het aantal koppen koffie per dag toe. Mijn strenge voornemen om alleen in het weekend alcohol te drinken kent vaker een uitzondering. Wandelen lukt even niet omdat ik mijn enkel heb geblesseerd. Van echt sporten hou ik niet én ja ik pak toch nog even een uurtje extra achter de laptop om het een en ander uit te werken. ’s Avonds appt een vriendin of ik kan afspreken. Ik ben wel moe, maar doe het toch. Want ja, die vriendin heb ik ook al lang niet gezien. En zo sukkelen de dagen verder.
Onbewust ben ik opnieuw naar standje overleven gegaan
Langzaam maar zeker nemen de onrustige gedachten in mijn hoofd toe. Steeds vaker zie ik op tegen afspraken. Ik kijk in mijn agenda wanneer ik even niets heb, maar als het moment daar is ga ik toch weer in op het appje van vrienden om af te spreken. De gedachtes in mijn hoofd worden concreter. Ik besef me dat ik de komende dagen afspraken moet cancelen omdat ik het niet meer volhoud. Toch stel ik uit. Ik slaap slecht. Droom veel. “Oude” gedachtes komen weer op. Goedbedoelde vragen van mijn omgeving “Heb je al een nieuwe opdracht?” “Hoe staat het met BurningWomen.?” “Heb je nog wel eens wat van X, Y, Z gehoord?” kap ik zo snel mogelijk af. Ik laat de gedachten over deze onderwerpen letterlijk niet meer toe. Onbewust ben ik opnieuw naar standje overleven gegaan.
Tot het echt niet meer gaat. Ik word wakker met paniek in mijn lijf. Ik voel niets en alles tegelijk. Ik wil weg, vluchten, rust. Ik kan niet anders dan mijn afspraken van die dag afzeggen. Ik baal van mezelf. Ik wil niet last minute cancelen, maar doe het toch. Die dag kan ik niets. Ik kijk wat simpele series, staar veel voor me uit. Ik zoek recepten uit, maak plannen. Maar ondertussen voel ik me op. Leeg. Ik twijfel aan alle keuzes die ik gemaakt heb de afgelopen tijd. Doe ik wel de juiste dingen? Wat als ik weer een burn-out krijg? Heb ik dingen wel goed verwerkt? Kan ik dit wel? Ik zie op tegen alle afspraken die ik de komende dagen heb. Het enige wat helpt is slapen. Bijtanken.
In het weekend bijtanken, door de weeks al mijn energie opgebruiken.
Bovenstaande cyclus van door-pushen tot het niet meer gaat, speelde zich in het begin van mijn burn-out dagelijks af. Mijn energie was zo laag dat ik, als ik maar één activiteit deed al helemaal op was. Later werd het een wekelijkse cyclus. In het weekend bijtanken, door de weeks al mijn energie opgebruiken. Toen werd het maandelijks. En nu, nu is het nog soms dat ik me verlies. Opeens gaat het niet meer, en als ik dan terugkijk in mijn agenda is dat niet zo gek. Al 5 weken lang spreek ik iedere dag met minimaal een iemand af. Op veel van de dagen had ik meerdere afspraken achter elkaar. Geen een dag heb ik de rust genomen om niets te doen.
Het zal altijd mijn valkuil blijven: mijn sociale leven. Ik houd zoveel van vrienden en familie om me heen; ik word zo blij van afspreken. Maar ik vergeet dat ik daarnaast ook alleen moet zijn.Tot mijn lichaam me fijntjes herinnerd natuurlijk. Want alleen zijn is de enige manier waarop ik echt oplaad eigenlijk. Het grote verschil tussen toen en nu, is dat ik nu, ergens diep van binnen weet dat het goed komt. Dat ik mezelf weer op de rit krijg. Dat dit erbij hoort. En dat helpt; het herstel is veel sneller. Een dag offline haalt de ergste schade wel in. Toch baal ik er iedere keer opnieuw van. Ik houd hoop dat ik ooit niet achteraf hoef te herstellen, maar dat ik aan de voorkant al voldoende selfcare heb genomen.
De oplossing lijkt simpel: rituelen. Al zou ik maar iedere dag vijf minuten nemen om even te bepalen wat ik die dag wil bereiken, hoe lang ik wil werken en wanneer ik pauze neem. Al zou ik maar ieder weekend tien minuten nemen om te bedenken hoe mijn komende week er uit ziet, op welke dagen in even niets heb. Al zou ik mezelf maar één doel per dag stellen. Al zou ik… En toch, zo simpel is het dus mooi niet. Gedragsverandering kost tijd; het is letterlijk vallen en weer opstaan.
Wat me helpt bij het “weer opstaan” is uitvinden waar het mis is gegaan.
Wat me helpt bij het “weer opstaan” is uitvinden waar het mis is gegaan. Want als ik dat weet, weet ik ook waar de oplossing ligt. Zo leerde ik van mijn praktijkondersteuner huisarts - waar ik kwam toen ik net een week thuis zat met stress klachten - de afkorting RIA BOS. Hij schreef dit onder elkaar op een briefje en gaf deze aan mij. “Dit gaat je helpen om de juiste balans te vinden”, zei hij. En wat had hij gelijk. Ik deel ‘m graag met jullie:
Rust Beweging
Inspanning Ontspanning
Alleen Samen
Als je continu zorg draagt voor een balans tussen het woord links en het woord rechts (dus tussen rust en beweging, tussen inspanning en ontspanning en tussen alleen en samen), dan houd je je (stress)leven op de rit. Het zal jullie niet verbazen dat mijn “probleem” vaak op de onderste rij ligt. Het toepassen van “alleen” was letterlijk nieuw voor mij, toen hij mij dit ezelsbruggetje gaf. En nog steeds vergeet ik die vaak toe te passen.
Wat is jouw RIA BOS balans? Herken je het gevoel van terugvallen? Hoe ga je daar mee om?
Hoi judith, wat een mooi stuk heb je geschreven, zo eerlijk en herkenbaar! Goed beschreven hoe het er langzaam weer insluipt zodra je energie toeneemt. En bedankt voor het RIA BOS bruggetje, die ga ik zeker toepassen! Ik ga je ook nog een document mailen wat mij helpt.
En nog een ezelsbruggetje wat mijn psycholoog mij heeft geleerd; NIVEA!
niet invullen voor een ander.
Ik heb zelf namenlijk vaak de neiging om in te vullen dat een ander het vervelend vind als ik afzeg, of het niet zal begrijpen. Nu, als die twijfels erin sluipen, schiet NIVEA al gouw door mijn hoofd!
Groetjes, Elise